Çocuğun yasal tanımı nedir?
Çocuk hakları sözleşmesinde 18 yaşından küçük her insan çocuk sayılır. Çocuk koruma kanununda, kanunun uygulanmasında çocuk daha erken yaşta ergin olsa bile 18 yaşını doldurmamış kişi olarak çocuğun yasal tanımı yapılır.
çocuk hakları nelerdir?
Çocuk hakları, kanunen veya ahlaki olarak dünya üzerindeki tüm çocukların doğuştan sahip olduğu; eğitim, sağlık, yaşama, barınma; fiziksel, psikolojik veya cinsel sömürüye karşı korunma gibi haklarının hepsini birden tanımlamakta kullanılan evrensel kavramdır.
çocuk hakları neden önemlidir?
Çocukların sevgiye, şefkate ve korunmaya herkesten daha çok ihtiyacı olduğu su götürmez bir gerçektir. Çocuk toplumun bir parçası ve gelecekteki toplumun güvencesidir. Bu bakımdan çocuk haklarının özgürlük içinde ve dengeli bir şekilde korunması hem çocuğun hem de toplumun yararınadır.
Bu nedenle çocukların gelişimine önem vermek zorunludur. Kişi nasıl bir çocukluk geçirirse ileride de öyle bir birey olur. Ancak, özgürlük içinde, baskıya ve şiddete maruz bırakılmadan yetişen çocuk ileride yaşadığı toplumun sağlıklı olmasını ve aynı zamanda kendisinin de yaşadığı topluluğun bir parçası olmasını sağlayacaktır.
Çocuk haklarını kökleştirmek bir toplumun geleceği için yapılan en önemli yatırımdır. “Eğer bir toplumda çocuklar ihmal ediliyorsa o toplum geri kalmış bir kültürdür. Ancak çocukların gelişimine önem veriliyorsa o toplumun kültürü gelişmiş bir kültürdür” der düşünür ve eğitim kuramcısı John Dewey.
Çocuk hakları sözleşmesi nedir?
Çocuk Haklarına Dair Sözleşme, çocukların eğitim, sağlık, yaşam, beslenme, barınma ve toplum haklarını güvence altına alan uluslararası bir sözleşmedir. Sözleşme, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından, üye devletlerin sözleşme tarafları ve toplam 196 imza sahibi ile kabul edilmiştir. Çocuk Haklarına Dair Sözleşme hükümleri çocukların hangi haklara sahip olması gerektiğini ayrıntılı olarak açıklarken, bu hakların altında yatan dört ilke vardır:
Ayrımcılık Yapmama
Tüm çocukların her koşulda ve her zaman potansiyellerini geliştirme hakkına sahip olduğunu vurgular. Cinsiyet, ırk, etnik köken, ulusal köken, din, engellilik, cinsel yönelim veya diğer statüleri ne olursa olsun her çocuk eşit eğitim hakkına sahip olmalıdır.
Çocuğun Yüksek Yararı
Çocuklarla ilgili tüm eylem ve kararlarda, çocuğun yüksek yararı her şeyden önce gelmelidir. Bu ilke aynı zamanda farklı haklar arasındaki uyuşmazlıkların çözümünde de temel olarak kullanılmaktadır.
Yaşama ve Gelişme Hakkı
Bu, çocuklara tam gelişme ve temel hizmetlere erişim için eşit fırsatlardan emin olunması gerektiği anlamına gelir. Örneğin, engelli çocukların tam potansiyellerine ulaşmaları için eğitim ve sağlık hizmetlerine yeterli erişimi olmalıdır.
Katılım Hakkı
Çocuk haklarıyla ilgili tüm konularda çocukların görüşlerine değer verilmesi ve saygı gösterilmesi gerektiğini vurgular.
Çocuk hakları sözleşmesi'nin maddeleri nelerdir?
Çocuk Hakları Sözleşmesi (ÇSH), 54 maddeden oluşuyor. Fikir edinme açısından sözleşmede yer alan maddeler kapsamında çocuk hakları nelerdir, kısaca bahsedelim!
- Yaşama ve gelişme hakkı,
- Bir isme ve vatandaşlığa sahip olma hakkı,
- Sağlık hizmetlerinden faydalanabilme hakkı,
- Eğitim hakkı,
- İnsani şartlarda yaşam hakkı,
- İstismar ve ihmalden korunma hakkı,
- Ekonomik sömürüden korunma hakkı (çocuk işçiler),
- Uyuşturucu bağımlılığından korunma hakkı,
- Düşünce özgürlüğü hakkı,
- İfade özgürlüğü hakkı,
- Engelli çocukların hakkı,
- Dinlenme, eğlence ve kültürel faaliyetler için zamana sahip olma hakkı.
Gabriel Pacheco
Alain Serres
