Okul öncesi dönemde öz bakım becerilerini kazanmak oldukça önemlidir. Bunlar yemek yeme , tuvalet ve temizlik gibi alışkınlıkların çocuktaki bireysellik ve sorumluluk kazanma davranışlarının öğrenilmesi açısından gerekli alışkanlıklar olmalıdır. Çocuk bu davranışları ilk öğretmenleri ve tanıştıkları olan siz ebeveynlerinden öğrenmelidir. Bu bilgiler kazandırılırken tutumlarımız geri dönüşleri belirler. Mesela aşırı koruyucu ve kısıtlayıcı bir tutumda olmamız çocuğun bu davranışları kazanması noktasında akranlarını takip eden süreçte geride kalmasını sağlayabilir.
Zamanla öğrenir, geride kalsa ne olacak gibi düşünebilirsiniz fakat bu kazanımlar çocuğunuzun gelişimsel ve gelecekteki davranışlarını belirleyebilmektedir. Örneğin sorumluluk temelinde yer alan bu davranışlar ilerleyen yıllarda ders çalışma , ödev yapma , verilen sorumluluğu yarıda bırakma gibi sorumluluk gerektiren davranışları etkin kullanabilme becerisini etkilemektedir. Eğer çocuğunuz dişlerini fırçalayamıyor , tuvalet temizliğini yapmıyor , ellerini yıkamıyor ve tırnaklarını temiz tutmuyorsa ailenin bu sorumluluğu kendinde araması gerekmektedir. Çünkü hepimiz biliyoruz ki çocuk söyleneni değil gördüğünü uygular .
Öz Bakım Becerilerinin Benlik Algısı Üzerindeki Rolü ve Öneriler
Çocuklarımızın benlik algısı sağlıklı , kendine güveni yüksek , özgüvenli bireyler olmasını istiyorsak en başta kendi öz bakımlarını kendileri sağlamaları için imkanlar oluşturmalıyız. Öz bakım becerisi gelişmiş çocuk ruhsal ayrılma-birleşme kavramını tamamlamış çocuk demektir. Yani bu ne demek kendine güvenen , anneden ayrılma konusunda daha az kaygılı , birey olarak kendini toplumda bulmaya hazır ve benlik algısı artık sağlıklı şekillenmeye başlamış birey demektir. Şimdi birlikte küçük ama etkili olan öz bakım alışkanlıklarının çocuklara eğlenceli şekilde kazandıracak birkaç öneri ile destekleyeceğiz.
YEMEK SAATİ: yemek saatinde çocuğunuzla hem eğlenmek hem de size yardımcı olup sorumluluk kazanmasını istiyorsak hep birlikte bir yemek şarkısı belirleyin çatalı , kaşığı her koyduğunda onu destekleyici ve motive edici sözler söylemeyi ihmal etmeyin.
KİM DAĞITIRSA O TOPLAR: Bunun için belki herkesin evde olduğu bir aralığı seçebilirsiniz . Daha sonra çocuğunuzla evi keşfe çıkın dağınık olan eşyaları ve odaları kimin dağıtmış olabileceğini konuşun bu sırada da kimin toplaması gerektiğini de ekleyin. Dağıtılan eşyayı dağıtan kişinin topladığını gören çocuk bu davranışı kopyalayıp göstermeye başlayacaktır.
